Watertoren Meppel

Inleiding

In Waterstaatsstijl gebouwde WATERTOREN uit 1893. In 1893 was Meppel de eerste van de vier Drentse steden die ertoe overging een centrale drinkwatervoorziening aan te leggen. De Meppeler watertoren neemt als oudste watertoren een bijzondere plaats in temidden van de zes overgebleven Drentse watertorens. De ronde toren heeft een in Neoclassicistische trant opgebouwde geleding. Op het oorspronkelijke gedeelte is in 1955 een nieuw reservoir geplaatst. De toren was lange tijd van belang voor de drinkwatervoorziening, maar heeft thans die functie verloren en is in afwachting van herbestemming. De toren staat aan de zuidwestelijke rand van Meppel aan een uitvalsweg en heeft op het erf een niet originele klinkerbestrating en beplanting.

Omschrijving

De uit wit pleisterwerk bestaande WATERTOREN op ronde plattegrond is opgebouwd uit vier geledingen met een 12-kantige opbouw als top.
De onderste, zich naar boven toe iets versmallende ring heeft een donkergrijs gepleisterde plint. Deze ring wordt geleed door diepliggende 6-ruits gietijzeren rondboogvensters voorzien van een sluitsteen met diamantkop en licht gepleisterde banden.
De entree is gelegen aan de westzijde van de toren in een rondboogportiek en bestaat uit een vleugeldeur voorzien van staand venster met smeedijzeren sierrooster; weldorpel, geprofileerd kalf; rondboog bovenlicht voorzien van radvormig smeedijzeren sierrooster; gepleisterde diamantkop sluitsteen boven de portiek; gedecoreerde neggenblokken ter hoogte van kalf; natuurstenen onderdorpel; natuurstenen stoep.
Tussen de eerste en tweede geleding een gepleisterde cordonlijst voorzien van gepleisterde klossen.
De tweede, zich naar boven toe versmallende ring heeft onderlangs een rij 6-ruits vensters als in de eerste ring; daarboven een rij 3-ruits staande vensters; daarboven een rij 2-ruits staande vensters; daarboven cordonlijst voorzien van rondboogfries met sluitstenen.
De derde, lage ring, wordt geleed door een verticaal uitkragende vlakverdeling die eindigt in driehoekige consoles ter ondersteuning van de vierde uitkragende ring; tussen de vlakken enkele 2-ruits staande vensters.
De vierde ring is blind opgemetseld en gepleisterd en herbergt het waterreservoir; verdeeld over het vlak zijn enkele oranjekleurige ruitvormen aangebracht.
Bovenop de vierde ring een 12-kantige betonnen opbouw voorzien van 4-ruits staande vensters; ijzeren hekwerk rondom; plat dak waarop een vaasvormige betonnen spits.
Ten zuidwesten van de toren een vrijstaand gebouwtje op rechthoekige plattegrond; overkragend plat dak met geprofileerde daklijst; grijs gepleisterd met witte banden.

Waardering

De watertoren is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de watertoren vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als representant van de ontwikkeling van de gemeentelijke drinkwatervoorzieningen en de daarmee gepaard gaande civieltechnische ontwikkelingen aan het einde van de negentiende eeuw in Drenthe

Civieltechnische en architectuurhistorische waarde

• als voorbeeld van een watertoren in Waterstaatsstijl met Neoclassicistische kenmerken uit 1893 met in 1955 vernieuwd reservoir
• vanwege de esthetische en civieltechnische kwaliteiten van het ontwerp
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in Waterstaatsstijl met Neoclassicistische kenmerken

Stedenbouwkundige / ensemblewaarde

• vanwege de zeer beeldbepalende ligging aan een doorgaande weg aan de rand van het stedelijke gebied van Meppel

Gaafheid / authenticiteit

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van de watertoren
• vanwege de waarde van de watertoren in relatie tot de redelijke mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld van de directe omgeving

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de watertoren in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, civieltechnische en stedenbouwkundige kenmerken