Watertoren Hoogeveen

Inleiding

De WATERTOREN verrees in 1927-1928 in opdracht van het Gemeentelijk Waterbedrijf Hoogeveen in een sobere Expressionistische stijl naar ontwerp van A. Kool en J. Wildeboer. In 1927 was Hoogeveen de laatste van de vier Drentse steden om tot de aanleg van een gemeentelijke drinkwatervoorziening over te gaan. In 1989 nam de Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD) het gemeentelijk waterbedrijf van Hoogeveen over. De WMD wilde de watertoren aanvankelijk echter niet overnemen, omdat zij pompen wilde gebruiken om druk op de waterleiding te zetten. De WMD kwam later terug op deze beslissing. De toren heeft als voordeel dat er een watervoorraad kan worden aangelegd, zodat er bij storingen minder drukschommelingen ontstaan in het leidingnet. In 1995 nam de WMD de toren over van de gemeente voor het symbolische bedrag van één gulden. In hetzelfde jaar werd de toren gerenoveerd. De WATERTOREN ligt op een industrieterrein aan de rand van het centrum en langs de Hoogeveense Vaart temidden van het gebouwencomplex van het waterleidingbedrijf.

Omschrijving

De WATERTOREN heeft een hoogte van 38,3 meter en een waterreservoir van 300 m3, heeft een zeshoekige plattegrond en opbouw. De zeszijdige schacht van de betonnen toren is bekleed met in kruisverband gemetselde bruinrode bakstenen. Een houten trap langs de binnenzijde van de buitengevel leidt tot het zogenoemde holbodemreservoir.
De toren heeft een iets verbrede, één verdieping hoge voet waar zich aan weerszijden van de entree, boven een rondom verlopende koppenlaag, twee zesruits vensters tussen drie pilasters bevinden. De aansluiting van de gevelvlakken wordt gevormd door een overhoekse vertanding waardoor de toren een verticale geleding krijgt. Deze gevelgeleding eindigt even boven de tweede ring en gaat over in smal verticale verdiept metselwerk.
Halverwege het bovenste venster verspringt het metselwerk iets naar voren. De zeskantige schacht gaat over in een twaalfzijdig deel voor het reservoir waarbij de overgang gemaakt wordt door een eerste betonnen plaat/ring met geaccentueerde hoeken. Deze één verdieping hoge gemetselde ring heeft twee staande vensters (waarschijnlijk niet origineel) in de gevel. De tweede betonnen ring rust op een twaalftal betonnen ‘consoles’, of er een bouwtechnische dragende functie is van bijv. betonnen dragers is niet bekend. Aan de top van de toren is een deel van het betonnen twaalfzijdige reservoir zichtbaar, hierin bevinden zich gevelopeningen (vensters?). In de gevel van het reservoirdeel zijn ontluchtingsopeningen aangebracht.
In het gevelvlak boven de entree zijn verdeeld over de hele schacht een viertal vensters van glasblokken tussen verticale pilasters aangebracht.
De entree bestaat uit dubbele paneeldeuren met verticaal drie kleine vensters in een ondiepe portiek met een pilasterachtige omlijsting.

Waardering

De watertoren is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de watertoren vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als representant van de ontwikkeling van de gemeentelijke drinkwatervoorzieningen en de daarmee gepaard gaande civieltechnische ontwikkelingen in de jaren twintig van de vorige eeuw in Drenthe

Civieltechnische en architectuurhistorische waarde

• als voorbeeld van een watertoren met holbodemreservoir in een sobere Expressionistische stijl naar ontwerp van A. Kool en J. Wildeboer.uit 1927-1928
• vanwege de esthetische en civieltechnische kwaliteiten van het ontwerp
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in een sobere Expressionistische stijl

Stedenbouwkundige / ensemblewaarde

• vanwege de beeldbepalende ligging aan de rand van het stedelijke gebied van Hoogeveen

Gaafheid / authenticiteit

• vanwege de hoge mate van gaafheid van de watertoren

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de watertoren in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische, civieltechnische en stedenbouwkundige kenmerken