Pompgebouw Uffelte
Inleiding
Een in 1925 in Overgangsarchitectuur gebouwd POMPGEBOUW dat deel uitmaakt van het sluiscomplex ‘Uffeltersluis’. Het gebouw heeft samenhang met de in 2002 geheel herbouwde schutsluis en de nabijgelegen sluiswachterswoning en het naastgelegen pompgebouw uit 1955. Het gehele complex vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als sluiscomplex in de Drentse Hoofdvaart, als belangrijke historisch-infrastructurele ontwikkelingsas in Drenthe. De bescherming richt zich echter alleen op het pompgebouw uit 1925. Het pompgebouw is nog steeds als zodanig in gebruik. Recent zijn er een aantal nieuwe bedrijfsgebouwen aan het complex toegevoegd.
Omschrijving
Het in twee bouwlagen boven het water gebouwde POMPGEBOUW op rechthoekige plattegrond is opgetrokken in een rood/bruine baksteen op gewapend beton; het lage metselwerk ter plaatse van de uitstroomopeningen in de zuidelijke gevel bestaat uit een gesinterde metselklinker voorzien van een donkere, harde voeg. Het gebouw wordt gedekt door een overkragend schilddak belegd met een oranje verbeterde Hollandse pan; twee keramische pironen; brede bakgoot in houten betimmering op geprofileerde klossen; op het noordelijk dakschild een houten dakkapelletje; flauw zinken zadeldak op klossen; twee 4 ruitsvensters.
De noord- en zuidgevel worden geleed door een H-venster en een blind venster op oranje geglazuurde, geprofileerde raamdorpelstenen; bovenlicht met 6-ruits roedenverdeling; natuurstenen latei; natuursteen neggenblokken. In de oostgevel een metalen rolluik met bovenin een ventilatieluik voorzien van metalen lamellen; natuurstenen latei; neggenblokken; gemetselde stoep. In de westelijke gevel een dubbele houten deur, waarbij de binnenste is voorzien van glas; onder latei; neggenblokken; 4-ruits bovenlicht onder latei. In alle gevels gemetselde banden van 2 lagen donkere baksteen; gemetseld fries van uitkragend vertikaal metselwerk.
De uitstroomopeningen onder in de zuidgevel bestaan uit een gemetselde segmentboog van rode baksteen voorzien van granieten aanzet- en sluitsteen; links daarvan een kleinere gemetselde rondboog van rode baksteen voorzien van granieten aanzet- en sluitsteen; gemetselde pijlers met natuurstenen afdekplaat, daarover een stalen brug over de gehele breedte. Langs de westelijke gevel een gemetselde trap van 10 treden voorzien van stalen hekwerk met leuning en granieten randafwerking. In de noordelijke gevel een natuurstenen gevelsteen met daarop het jaartal “1925”.
Waardering
Het pompgebouw is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:
Cultuurhistorische waarde
- het pompgebouw vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als representant van de infrastructurele ontwikkelingen en de daarmee gepaard gaande civieltechnische ontwikkelingen in de jaren twintig van de vorige eeuw in Drenthe; meer specifiek vanwege de infrastructurele en civieltechnische ontwikkelingen langs de Drentse Hoofdvaart die van cultuurhistorisch belang is als historisch-infrastructurele ontwikkelingsas van Drenthe
Civieltechnische en architectuurhistorische waarde
- als voorbeeld van een pompgebouw in Overgangsarchitectuur uit 1925
- vanwege de esthetische en civieltechnische kwaliteiten van het ontwerp
- vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in Overgangsarchitectuur
Stedenbouwkundige / ensemblewaarde
- vanwege de beeldbepalende ligging van het pompgebouw als onderdeel van het sluiseiland aan/over de Drentse Hoofdvaart die van cultuurhistorisch belang is als historisch-infrastructurele ontwikkelingsas van Drenthe
- vanwege de ensemblewaarde in relatie tot de historisch-functionele samenhang met de overige onderdelen van het sluiscomplex van de Uffeltersluis waarvan de sluis en de sluiswachterswoning als objecten wegens teveel wijzigingen niet voor provinciale bescherming in aanmerking komen
- vanwege de ensemblewaarde in relatie tot de historisch-functionele samenhang met twee vergelijkbare pompgebouwen uit 1925 in de Drentse Hoofdvaart, te weten het rijksmonumentale pompgebouw van de Haveltersluis en het pompgebouw bij de Paradijssluis. Laatstgenoemd pompgebouw is eveneens in procedure om te worden aangewezen als provinciaal monument
Gaafheid / authenticiteit
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het pompgebouw
- vanwege de waarde van het pompgebouw in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur van de directe omgeving
Zeldzaamheid
- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van het pompgebouw in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische, civieltechnische en stedenbouwkundige kenmerken