Klompenkarkie

Inleiding

De christelijk gereformeerde kerk is gebouwd in opdracht van de kerkenraad der christelijk gereformeerde kerk te Hoogeveen, naar een ontwerp van de Hoogeveense architect R. ter Stege uit 1946 in een traditionele bouwstijl. Het gebouw is gebouwd als semi-permanente noodkerk voor een levensduur van naar verwachting ca. 25 jaar. De zaalkerk is teruggerooid gelegen aan de doorgaande weg van Noordscheschut, een lint met jaren vijftig bebouwing. Er is gekozen voor het meest eenvoudige type, de zaalkerk, met ambachtelijke detaillering.
Voor 1943 kerkten de leden van de christelijke gereformeerde kerk in Hoogeveen. In 1943 werd deze kerk echter te klein. Omdat het gemeentebestuur geen grond wilde afstaan voor een nieuwe kerk, kwam men uiteindelijk terecht in Noordscheschut. Er werden bouwplannen gemaakt en men kocht alvast hout voor de kap: dennen uit de bossen van Uffelte. Deze hebben voor gebruik een jaar lang in het water gelegen bij Alteveer. Er werd grond gekocht aan het Zwarte Dijkje en in 1946 werd er onder leiding van architect ter Stege uit Hoogeveen gebouwd. Op 12 februari 1947 werd het eigen gebouw feestelijk in gebruik genomen. In 1957 werd de gemeente zelfstandig.
In 1957 werd een bouwvergunning verleend voor de bouw van een jeugdgebouw, ontworpen door aannemer L. Wimmenhove uit Hollandscheveld. In 1975 werd het verenigingsgebouw De Voorhof geopend, in mei 1994 werd opnieuw een zalenruimte bijgebouwd en in 2004 werd een unit achter de kerk geplaatst voor catechese en clubavonden. Alle aanbouwen en losse bijgebouwen komen wegens te geringe architectonische kwaliteit niet voor bescherming van provinciewege in aanmerking.
De gebroeders R., F. en A. ter Stege waren eigenaar van een aannemerij die al vanaf 1820 in Hoogeveen was gevestigd. Vanaf 1919 combineerden zij deze onderneming met een timmerfabriek die machinaal kozijnen, deuren, trappen en dergelijke maakte. R. ter Stege kreeg onder andere bekendheid vanwege zijn bijdrage aan de naoorlogse boerderijbouw in Drenthe.

Omschrijving

De zaalkerk op rechthoekige plattegrond heeft gevels van gepotdekseld vurenhout op een trasraam van rood gesinterd baksteen op een betonfundering en wordt gedekt door een zadeldak waarop oranje opnieuw verbeterde Hollandse pannen; decoratieve houten windveren; gemetselde nokschoorsteen. Het dak wordt bekroond met een houten dakruiter met klok en galmgaten, gedekt door een spits op rechthoekige plattegrond bekleed met zink.
De gevels worden geleed door staande achtruits vensters (oorspronkelijk twaalfruits), houten roedenverdeling en kozijnen; niet-originele voorzetramen en roosters.
De entree in houten portiek op rechthoekige plattegrond, gedekt door een zadeldak met oranje opnieuw verbeterde Hollandse pannen, bestaat uit twee houten deuren met decoratieve ijzeren gehengen, waarvoor een drie treden hoge gemetselde stoep. Boven de portiek in de topgevel een rond stalen venster.
Aan de westzijde een houten uitbouw op rechthoekige plattegrond met iets lagere noklijn, op het zadeldak oranje opnieuw verbeterde Hollandse pannen. De gevels worden geleed door liggende vensters (roedenverdeling verdwenen).
De aanbouwen aan de west- en noordzijde van de kerk zijn niet beschermd.

Waardering

Christelijk gereformeerde houten noodkerk, ter plaatse bekend als het Klompenkarkie, gelegen aan het Zwarte Dijkje 5 te Noordscheschut in de gemeente Hoogeveen, gebouwd in 1946-1947 naar een ontwerp van architect R. ter Stege te Hoogeveen, van belang voor de provincie Drenthe vanwege de:

• cultuurhistorische waarde, als zijnde een representatief voorbeeld van een noodkerk in Drenthe en uiting gevend aan de materiaalschaarste in de naoorlogse periode
• architectuurhistorische waarde, zich uitend in de esthetische kwaliteiten van het traditionele ontwerp; vanwege het belang van het oeuvre van de Drentse architect R. ter Stege
• stedenbouwkundige waarde van het object en vanwege de ruimtelijke relatie die het aangaat met de omgeving
• visuele gaafheid van het exterieur
• zeldzaamheid van houten noodkerkjes in Drenthe en Nederland