herenhuis

Inleiding

Het HERENHUIS is gebouwd omstreeks 1890 in de stijl van de Neorenaissance. Het vrijstaande pand ligt iets achter de rooilijn van de noordelijke bebouwing van de straat en in de rooilijn met een rij vergelijkbare woningen in zuidelijke richting. Het herenhuis vormt een ensemble met de aan weerszijden gesitueerde rijksmonumenten, en maakt deel uit van het cultuurhistorisch zeer waardevolle gebied Zuideinde/Stationsweg/Wilhelminapark met huisvesting voor de stedelijke burgerij en elite in de periode ruwweg tussen 1880-1920.
Het geheel is gaaf bewaard gebleven en kent bijzondere elementen aan de tuinzijde. Er is een diepe tuin. Een authentiek smeedijzeren HEKWERK scheidt de ondiepe voortuin van de straat.

Omschrijving

Het HERENHUIS heeft een rechthoekige plattegrond, deels onderkelderd, een bouwlaag en een schilddak dat gedekt is met een grijze Bouletpan. Op het westelijke dakschild bevindt zich een gemetselde dakkapel met plat dak, een iets uitkragende geprofileerde gootlijst op een daklijst en met een staand venster met bovenlicht, strekkenlaag en sluit- en aanzetstenen. De gevelhoeken zijn geleed met in rustica gepleisterde blokvormen.
Op het achterste (oost) dakschild bevindt een dakkapel voorzien van kunststof schroten, een origineel dubbel venster en een uitkragende gootlijst op klossen. Het noordelijke dakschild is voorzien van een hoge gemetselde schoorsteen.
De gevels zijn opgetrokken in bruinrode baksteen op een gepleisterd trasraam. De gevelhoeken van de westelijke (voor)gevel zijn geaccentueerd met gepleisterd rustica. Verdere gevelgeleding wordt gevormd door vier vensters, twee aan elke zijde van de entree. Hieronder bevindt zich een decoratief, horizontaal, gepleisterd blokkenpaar met een diamantkop ertussen. De originele schuifvensters met een doorlopende natuurstenen afzaat hebben een getoogd bovenlicht met helder glas in lood onder een strekkenlaag met een sluit- en aanzetstenen. Hierboven als afsluiting van de gevel zit onder een geprofileerde gootlijst een brede geprofileerde daklijst.
De noordelijke zijgevel is sober en gesloten. Hier bevindt zich een doorgang. Deze gevel wordt geleed door een originele houten paneeldeur met 8-ruits venster met rollaag (lijkt later aangebracht), twee zesruits roedeverdeelde schuifvensters, twee openslaande rozetvensters en een keldervenster met traliewerk, alle met rollaag. De achter(oost)gevel wordt geleed door twee keldervensters onder twee originele zesruits getoogde schuifvensters met lekdorpels onder een segmentboog en onder de gootlijst een breed fries als daklijst met een hemelwaterafvoer. De achtergevel is opgedeeld door een inpandige veranda waarbij de daklijst rust op hoge gietijzeren zuilen en bogen voorzien van sierlijk vormgegeven boogvullingen. De achtergevel onder de veranda wordt geleed door een entree met een getoogde paneeldeur met bovenlicht op een natuurstenen onderdorpel en een groot samengesteld 10-ruits venster met bovenlichten.
De entree bestaat uit een open portiek met een inpandig gelegen houten paneeldeur met bovenlicht met glas in lood onder hoge segmentboog, een drie treden hoge natuurstenen stoep en een gips gestuct plafond met decoratief ornament waaraan de buitenverlichting hangt.
Rondom de entree zijn de hoeken voorzien van gepleisterd rustica dat boven overgaat in een segmentboog met sluit- en aanzetsteen.
Het bijgebouw bestaat uit een houten garage die wegens de aanwezige begroeiing niet goed te beoordelen is.

Waardering

Het herenhuis met hekwerk is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• het herenhuis vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de huisvesting van de stedelijke burgerij rond 1900 in Drenthe

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van het herenhuis gebouwd omstreeks 1890 als bijzondere uitdrukking van woonhuisarchitectuur in de stijl van de Neorenaissance in Drenthe;
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de opvallende en zorgvuldige detaillering in de stijl van de Neorenaissance

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de bijzondere betekenis van het herenhuis voortkomend uit de zeer beeldbepalende situering aan het Zuideinde in het cultuurhistorisch zeer waardevolle gebied Zuideinde/Stationsweg/Wilhelminapark
• vanwege de ensemblewaarde met de rijksmonumenten aan weerszijden van het herenhuis

Gaafheid

• vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur van het herenhuis;
• vanwege de waarde van het herenhuis in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld binnen het cultuurhistorisch zeer waardevolle gebied Zuideinde/Stationsweg/Wilhelminapark