graansilo CLM

Inleiding

Voormalige silo van de CLM, gelegen op het terrein van de Coöperatieve Landbouwbank aan het Molenpad in Meppel, gebouwd in de periode 1955-1963* door het Centraal Bureau Nationale Coöperatieve aan- en verkoopvereniging voor land- en tuinbouw te Rotterdam. Het ontwerp was van L. de Koning van de Technische Dienst, Afdeling Bouwkunde van de Coöperatieve Landbouwbank Meppel.
Technologische vernieuwingen hadden in de jaren ’50 en later veel invloed op de productie van landbouwproducten en veevoeders. Enkele vernieuwingen waren te intrede van nieuwe ploegen, zaai- en oogstmachines en kunstmest. Daarnaast werden de granen steeds meer vervoederd. De mechanisatie van de landbouw verhoogde de productie en de noodzaak voor een centrale distributie en opslag. In geheel Drenthe werden graansilo’s gebouwd, met name in de grotere kernen. De meest markante daarvan staan in Assen en Meppel.
De “Coöperatieve Landbouwersbank en Handelsvereeniging” werd op 13 april 1909 in Meppel opgericht met als doel de gemeenschappelijke inkoop van landbouwbenodigdheden en de afzet van landbouwproducten te bevorderen. Het bedrijfspand werd gebouwd in Meppel aan het Meppelerdiep. Later volgden nog een veevoederfabriek, graansilo’s en kunstmestloodsen. Daarnaast exploiteerde men een bankbedrijf en een station voor kunstmatige inseminatie. Het werkgebied was tot medio 1950 Drenthe en een deel van Overijssel. In de jaren ’60 en ’70 werd door de vele fusies de naam van het bedrijf veranderd in Coöperatieve Landbouwbank Meppel (CLM). Het bankbedrijf werd in de jaren ’80 verzelfstandigd in Rabobank Meppel e.o. In 1990 fuseerden CLM, Aceco (Groningen) en CAF
(Leeuwarden) tot de Aan- en verkoop Coöperatie Meppel (ACM). Uit de fusie in 2001 tussen ACM en Cavo Latuco uit Utrecht ontstond het huidige Agrifirm waarmee het werkgebied nu tweederde deel van Nederland (uitgezonderd Zuid-Nederland) bestrijkt.
Agrifirm is een coöperatie van boeren en tuinders die producten en diensten levert die zich richten op het houden van dieren en het telen van gewassen. De dienstverlening is er op gericht de boer en tuinder te helpen de continuïteit van zijn bedrijf te verzekeren binnen de huidige economische en maatschappelijke ontwikkelingen. Het bedrijf heeft Nederland als kernwerkgebied en het hoofdkantoor is gevestigd in Meppel.
In 2007 koopt Agrifirm de silo’s op dit terrein in Meppel als op- en overslagplaats voor veevoeders.
Inmiddels is een aanpandig platform met opbouw gesloopt.

Omschrijving

De graansilo, bestaande uit tien bouwlagen op een hoge plint, is opgebouwd uit een rechthoekige plattegrond onder een plat dak. De verhouding van het hoofdvolume bestaat uit vijf bij drie stramienbreedten. De bovenste twee bouwlagen versmallen ten opzichte van de onderbouw en bestaan uit drie bij twee stramienbreedten. De constructie van de graansilo bestaat uit een skelet en vloeren van gewapend beton met muurinvullingen van metselwerk. Het kaal gelaten metselwerk bestaat uit roodbruin genuanceerde bakstenen. De ramen zijn van staal en bestaan uit varianten van een negenruits en zesruits roedeverdeling. Daarnaast bevinden zich nog clusters van (in de meeste gevallen van vier en enkele van zes) kleinere vierkante raampjes – zowel in de plint als in een van de stroken naar boven toe.

Waardering

Voormalige graansilo van de CLM, gelegen op het terrein van de Coöperatieve Landbouwbank aan het Molenpad in Meppel, gebouwd in de periode 1955-1963* door het Centraal Bureau Nationale Coöperatieve aan- en verkoopvereniging voor land- en tuinbouw te Rotterdam, naar ontwerp van
L. de Koning, van belang voor de provincie Drenthe vanwege de:

• cultuurhistorische waarde, als zijnde een bijzondere en representatieve uitdrukking van de Drentse graanindustrie en als referentie aan de naoorlogse industrialisatie van de landbouw van Drenthe
• architectuurhistorische waarde, zich uitend in de esthetische kwaliteiten van het ontwerp en als uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling
• stedenbouwkundige waarde van het object als landmark
• structurele gaafheid van het ontwerp
• typologische zeldzaamheid van graansilo’s van dit formaat in Drenthe

* Bouwjaar graansilo: 1956