Dienstwoning Weiteveen

Inleiding

De als pastorie gebouwde DIENSTWONING is gebouwd in 1918 naar ontwerp van de Groninger architect A.Th. van Elmpt in Overgangsarchitectuur. De pastorie is onderdeel van het katholieke complex met de naast de pastorie gelegen RK kerk en het zusterhuis/verpleeghuis. Het complex werd op initiatief van pastoor P.J. Veltman gebouwd in het veendorp Weiteveen dat rond 1900 was ontstaan als boekweitkolonie en destijds nog Nieuw Schoonebekerveld heette. Het complex vormt een kenmerkende uitdrukking van de ontwikkelingen in het gebied; met de komst van de katholieke veenarbeiders uit het naburige Duitsland ontstonden in Zuidoost Drenthe op diverse plekken katholieke centra. De woning heeft een verbinding heeft met de naastgelegen kerk. Het ligt op een ruim perceel met grote voortuin met een gazon, bomen en bosschages. De DIENSTWONING is op onderdelen gewijzigd en is recentelijk voorzien van kunststof kozijnen.

Omschrijving

De DIENSTWONING heeft een rechthoekige plattegrond, een bouwlaag en een samengesteld uitkragend dak dat bestaat uit een zadeldak en een schilddak, belegd met een oranje verbeterde holle pan. Op het dak bevinden zich drie gemetselde nokhoekschoorstenen met rookgaten in zijkanten van de schoorsteen, een dakkapel met iets opgetild dakvlak met dakpannen en niet originele kunststof dubbelvenster en een metalen halfronde bakgoot met hemelwaterafvoer over de gevel. De daklijst bestaat uit twee gemetselde rollagen met twee bakstenen dik horizontaal
metselwerk.
De gevels zijn opgetrokken in een bruinrode baksteen op een rood trasraam met rollaag. De gevel van het risalerende deel aan de noordzijde wordt geleed door twee dubbel(kruis)vensters met vierruits dubbel bovenlicht (oorspronkelijk zesruits) onder een rollaag en op een gemetselde lekdorpel. Beide zijgevels hebben smalle staande vensters met bovenlichten. Op de verdieping bevindt zich een venster met drie vierruits ramen. De oostgevel wordt geleed door een klein venster op de verdieping, een klein vierkant venster en de verbinding met de naastgelegen aanbouw. De westgevel heeft in de topgevel een venster met zesruits indeling. De topgevel heeft een geprofileerde daklijst van vlechtwerk en siermetselwerk bedekt met een hoekdakpan en een trapsgewijs gemetselde aansluiting op het uitkragende dak. Verder bevindt zich hier een originele platte aanbouw met gootlijst op klossen.
De entree bevindt zich in de voor(noord)gevel die verder nog geleed wordt door een kruisvenster.
De entree bevindt zich onder een open portiek in de vorm van een gemetselde rondboog en bestaat uit een gemetselde vloer met een rooster, een originele bel in het kozijn, de houten strokendeur met klein venster en rooster, een bovenlicht met gekleurd glas in lood en aan weerszijden vier staande vensters met glas in lood.
Verder staan er aan de oost- en de westzijde nieuwere aanbouwen die niet onder de bescherming vallen.

Waardering

De pastorie is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de pastorie vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een kerkelijke dienstwoning op het Drentse platteland aan het begin van de twintigste eeuw; en vanwege de waarde als gebouwde uitdrukking van de sociaal-religieuze ontwikkelingen in de veengebieden van Zuidoost Drenthe Architectuurhistorische waarde:
• vanwege de waarde van de pastorie uit 1918 naar ontwerp van A. Th. van Elmpt als representant van woonhuisarchitectuur in Overgangsarchitectuur in Drenthe;
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de (deels nog aanwezige) zorgvuldige detaillering van de pastorie in Overgangsarchitectuur

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de bijzondere betekenis van de pastorie voortkomend uit de beeldbepalende ligging
• binnen de cultuurhistorisch waardevolle veendorp Weiteveen vanwege de ensemblewaarde met de naastgelegen kerk en het zusterhuis als onderdelen van het katholieke complex die eveneens zijn aangewezen als provinciaal monument

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van (delen van) het exterieur van de pastorie;
• vanwege de waarde van de pastorie in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en de redelijke mate van gaafheid van het bebouwingsbeeld van de omgeving

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de pastorie in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken