Bankgebouw Meppel

Inleiding

Een in 1918 in opdracht van de Nationale Bankvereniging gebouwd BANKGEBOUW. Een ouder pand werd daarbij naar een ontwerp van architect H.F. Mertens uit Rotterdam compleet vernieuwd in een Rationalistische stijl. De huidige functie is een praktijk voor fysiotherapie. Het gebouw ligt op de hoek Weertstraat/Zuideinde in de lengterichting langs het Zuideinde direct aan het trottoir. Ten opzichte van de omliggende bebouwing neemt het bankgebouw een opvallende positie in, mede vanwege de afwijkende architectuur. Het (zij)erf is bestraat en in gebruik als parkeerplaats.

Omschrijving

Een uit 1 bouwlaag bestaand BANKGEBOUW op samengestelde plattegrond dat is opgetrokken in een rood/grijs gesinterde baksteen. Het hoofdvolume langs het Zuideinde wordt gedekt door een Mansardekap belegd met een oranje verbeterde Hollandse pan; uitkragende bakgoot op platte klossen; hoog opgemetselde bakstenen schoorsteen tegen de westelijke gevel; twee niet originele dakkapellen in het oostelijk dakschild; gemetselde bakstenen nokschoorsteen met uitkragende rand op de noordelijke hoek van het dak.
De voorgevel is opgebouwd uit gemetselde lisenen met daartussen H-vensters op gemetselde lekdorpel; bovenlicht voorzien van ruitvormige roedenverdeling; boven de vensters tussen de lisenen een rechthoekig uitkragend gevelelement van verticaal metselwerk met aan weerszijden vier onder elkaar, in zaagtand geplaatste, bakstenen.
Rechts in de voorgevel de entree die bestaat uit een houten paneeldeur; bovenlicht met ruitvormige roedenverdeling; geprofileerd kalf; natuurstenen onderdorpel en kalf; siermetselwerk boven kozijn als overig in de gevel.
De zuidelijk topgevel wordt geleed door drie, in een verdiept liggend muurvlak geplaatste H-vensters als in de voorgevel; ter breedte van het venstervlak doorlopende gemetselde lekdorpel; boven de kozijnen een strook verticaal metselwerk, waarboven de gemetselde lekdorpel van de verdiepingvensters een uitkragende rand vormt; aan weerszijden uitkragend metselwerk onder rollaag. Op de verdieping drie niet originele H-vensters onder rollaag en een aan beide zijden rond de hoek doorgetrokken uitkragende bakgoot. Tegen de topgevel een verticaal smeedijzeren ornament op uitkragend natuurstenen element.
Tegen de noordelijke helft van de achtergevel een haaks op het hoofdvolume geplaatste gepleisterde aanbouw onder mansardekap met daarachter een lage aanbouw onder plat dak. Beide aanbouwen vallen niet onder de provinciale bescherming.
De rechthoekige platte aanbouw tegen het zuidelijke gedeelte van de achtergevel valt wel onder de provinciale bescherming. De zuidelijke gevel hiervan wordt geleed door gemetselde lisenen die doorlopen tot boven de geprofileerde daklijst. Daartussen H-vensters; bovenlicht met ruitvormige roedenverdeling; gemetselde lekdorpel; eenvoudig verticaal metselwerk boven de vensters. Tussen het eerste en tweede venster van links een niet originele deur onder platte houten luifel. Tegen de zuidelijke gevel van deze aanbouw een lagere aanbouw onder plat dak. De zuidgevel van deze aanbouw wordt geleed door een staand venster in de vorm van een onregelmatige zeshoek in rollaag en voorzien van een smeedijzeren sierrooster; geprofileerde daklijst.

Waardering

Het bankgebouw is van algemeen belang voor de provincie Drenthe op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van het bankgebouw als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van de stedelijke voorzieningen in Drenthe omstreeks 1920 en bijzondere uitdrukking van de historische positie van Meppel als handelscentrum in de provincie Drenthe

Architectuurhistorische waarde

• als representant van een bankgebouw uit 1918 naar ontwerp van de Rotterdamse architect H.F. Mertens in Rationalistische architectuur
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige en opvallende detaillering in Rationalistische architectuur

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de beeldbepalende ligging van het bankgebouw op een hoek binnen een reeks van winkelpanden aan het Zuideinde
• vanwege de ensemblewaarde met het naastgelegen winkel/woonhuis Zuideinde 40 dat eveneens in procedure is om te worden aangewezen als provinciaal monument

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van het bankgebouw
• vanwege de waarde van het bankgebouw in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld van de omgeving

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van het bankgebouw in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken